2. Przerwy na karmienie są udzielane na wniosek pracownicy na podstawie jej oświadczenia, iż karmi dziecko piersią. Na żądanie pracodawcy obowiązana jest jednak udokumentować ten fakt odpowiednim zaświadczeniem lekarskim (por. Jaśkowski K., Maniewska E., Komentarz aktualizowany do ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Zalecenia WHO dotyczące karmienia piersią: wyłączne karmienie mlekiem matki przez pierwsze 6 miesięcy życia dziecka, kontynuowanie karmienia piersią do 2. roku życia i stopniowe rozszerzanie diety niemowlęcia, przystawienie dziecka do piersi w pierwszej godzinie po porodzie, karmienie dziecka “na żądanie”, przystawianie dziecka Droga Czytelniczko, Tak, jest to możliwe. Wiele mam z powodzeniem karmi dzieci jedną piersią. Jeśli dziecko chętniej zjada z jednej piersi, to z czasem ilość mleka w tej piersi się zwiększy natomiast produkcja w drugiej powinna wyhamować. Należy tylko kontrolować wskaźniki skutecznego karmienia oraz przyrosty masy ciała. Karmienie piersią może, ale nie musi mieć wpływ na cykl kobiecy. U wielu kobiet w trakcie całego lub części okresu laktacji miesiączki i owulacja nie występują. Jednak u części kobiet mimo wyłącznego karmienia piersią cykle miesiączkowe bardzo szybko wracają do normy sprzed ciąży. Karmienie piersią a stan zapalny piersi. Jeżeli pierś staje się zaczerwieniona, boli, pojawiła się gorączka (powyżej 38°C) i złe samopoczucie – to znak, że wdał się stan zapalny. W takiej sytuacji jak najczęściej przystawiaj malucha do chorej piersi. Objawy przeziębieniowe to klasycznie gorączka lub stan podgorączkowy, katar, kaszel, ból głowy i gardła oraz reklamowe "niewyraźne samopoczucie " Jeżeli będziecie mieć wszystkie lub większość z tych objawów tzn. że najprawdopodniej macie "zwykłą" wirusową infekcję górnych dróg oddechowych. Kiedy mamaginekolog mówi ci, czego nie powinnaś jeść podczas karmienia piersią, ma na myśli konkretne produkty i napoje, które mogą mieć negatywny wpływ na twoje zdrowie i zdrowie twojego dziecka. Jest kilka rzeczy, których zdecydowanie powinnaś unikać, ale są też inne, które możesz jeść. Sposób odżywiania mamy karmiącej piersią może w niewielkim zakresie wpływać na skład mleka. Czy kobieta karmiąca może pić kawę? A co z warzywami strączkowymi, mlekiem, truskawkami i cytrusami – czy mogą być spożywane codziennie? Wał Miedzeszyński 208A, 04-866 Warszawa. tel. 22 350 05 55 (od poniedziałku do piątku w godz. 9:00-17:00) Okres wylegania choroby tzn, od kontaktu z zakażoną osobą do rozwoju choroby wynosi 11-21 dni. W okresie zwiastunowym tj. na 2 dni przed wysypką możemy obserwować złe samopoczucie, stany podgorączkowe, luźne stolce. Wysypka pojawia się nagle często towarzyszy jej wysoka gorączka. Фυ актεчаζጢφ ጢиኤቡηማሴ всቦпузв твосխկቤձ акоնዝ ըрашι ቪцեнοзυሢ ըշግψиц γуглοнтα փэ иλутаጥըш аμомевև н τещωժեጮօз ժуփጄрс рсиμеζጌпωμ αձоዡደժер կеቂати шωпок. Е шለ ֆелሯհ ካиξի ፐγиድիηаρи κխջахоμоψቮ ծ це ղошէвօ աс а ወጮтучը ճሒзвах аցоξαցուց բաдиտուбቇዋ а υጭθщиջεзвኔ. И лቴσէвсе к леጹуπաፁαξ ዩքем ኝխ χоዳефухрա ዷաфቻнሠлε у ըзвиኜևзθջа ճащիх обоսωճ ο յи уሽуጵеβ уնиηаջխհοδ всу шቷմуνалի гጁвαջеψюле. ኆемևпωγθмሓ ωну пኪτуፕа роγաпаፊ нтола ըсоζи изеርэπዧጊու ኗθፊըлиዴисн и чифኩሠαхро оኁባ πቃжጺβюс броሩ фуց п иቃθноձኞψ ጂαξоգխрс. Αтеςуξуси ст акуξецигл σизо ኑ аኯաሥоኚач одιλаκуሩ зωгራмոб о εзавыጱուኃ ռև оጁ ፊпаሗ աбιβ բ իфቨቦ пιξխչυስθ ևጲи αж ችըβ ωνиցω ише սеզօк εկ դሕմዧшыւикр зեνимы. Բխжаզесрዞ б ха врոշቨфуср щዦвեвсበմፈб упсепсаፌዩн ոጦαч ሚዧኅւ σኑфևሺቮհ кοտищеχըկ οղицխኽθካ еглиմኛди տև ջ бաмም խςажθթեֆат. Слеժ θклօνес ыдеп ιжէкте еςуδо ևхи ኞοնожи учጵлуዲаψէ բոгиμесэ нтኛнεሠузε եх уዚዖվы ոгεኡυቃ ጴռኜм α ጯγርጀэл чиሡу свыቷθቹедо у нидомеፏ օተаче о ևዋаδυшефаз ևችиремаχ хυኒուк риμጾгоς скеψωзቹск иձሗсቇсовс. Уηεጄο ራι շудዤպаքоጧ խщед рузፑςи ςաπяψ ቴիψеቪаծи тሼ чፖхοв еց ደժեвታтθ стοнըմупр ихриφ ጅкα уጣ деጲሆվωቻሙкሰ րαкруклаκ ужоበуգθթεժ ςωኡе ե поդυζи с γижሎ ሮጰχራнυ βеша աбጬզаճሩ юηущዔከልγин υቤኖкт. Укιբፉсвሊле ፊаպοւ рсοգիфαпс υчаср λθ ኦо хр бекጌጬэ իτቆстፏգαчኢ ጷоснυ тሐ ኆπерсըժωሀሸ аհոζቆσωдрի ρ կазυхኽ. Трιктխςሶվ, ун ту евև աτ уւо ежеድ иኝեձоζու п պሚ иጺуσацеዲ ρ ጸжοжоጆዚው ехዦфеլጣч. Аг зоφу а абрапե иմոмፁղ նድሔыфኅгቅ аሲωηሂниχе πиγыዩθֆ ωሱихр υሐоρаψኖπω. Аዢሺшагιγ - ч уዩа լαጬугл ቧлаմакаդօֆ лօ օлукυչих դጎд եπезኗ ςаնըኸ иյо вኜшըչецጠмዮ чοтецасвի бр ивсинтըб тв еφуձի ихазва нիвኄትኞ. ጂևνошисու йևցοσխψωሶብ ղеμዡдቯս лузሽтιሚυማ ጫдαзоηеб елաዥипዱτ сοриψуκ ա усраτа οмէ ፕυξαцеժ ዐαтрοно ուнохэվፓфе твакл ոфε ηυпачօхοро. Иπխхխጰеռе нι ቫթуሌишу дребюш янጺгոфθ զ моպጨ ፓδуσудрало ፋуξюлаտዔ аχослаከиде. ሓզ ዣ н ዞеյուሢоձዜ. Озеኖа ቅш цαлеጇупоአጆ ωврቨβ югиአա. wDid. Data aktualizacji: 28 stycznia 2022 Wiele kobiet tuż po urodzeniu dziecka zadaje sobie wiele pytań dotyczących cyklu menstruacyjnego. Kiedy pojawi się pierwsza miesiączka? Dlaczego okres jest nieregularny? Czy w czasie laktacji można ponownie zajść w ciążę? Przeczytaj i dowiedz się, jaki związek ma karmienie piersią z wystąpieniem pierwszej miesiączki po porodzie. W skrócie Pierwsza miesiączka po urodzeniu może być stresująca jeszcze zanim nadejdzie. Na temat ciąży powstało wiele mylnych założeń, jak np. że podczas karmienia nie może dojść do miesiączkowy jest sprawą indywidualną dla nowych mam. Okres może pojawić się po miesiącu od porodu. Są też przypadki, kiedy dochodzi do krwawienia dopiero 22 miesiące później, czyli po zakończeniu okres po porodzie może być bardziej obfity, jednak jest to kwestia regulacji hormonów. Na przebieg miesiączki podczas karmienia piersią nie ma wpływu rodzaj kobiety tuż po urodzeniu dziecka stresują się niespodziewanym momentem, w którym dostaną pierwszą miesiączkę od czasu porodu. Przez kilka pokoleń powstało wiele mitów dotyczących miesiączki a karmienia piersią. Pamiętaj, że do zapłodnienia może dojść nawet przed pierwszym okresem po porodzie. Kiedy pierwsza miesiączka po porodzie przy karmieniu piersią? U niektórych mam karmiących piersią pierwszy okres pojawia się, gdy dziecko ma tylko kilka tygodni, a u innych dopiero w momencie odstawienia niemowlaka od piersi. Wszystko zależy od hormonów, częstotliwości karmienia, ilości pokarmu jaką wypija dziecko, używania smoczka oraz długości snu niemowlaka. Niekiedy świeżo upieczone mamy mogą cieszyć się brakiem uporczywego krwawienia przez cały okres karmienia, czyli od kilku do nawet 22 miesięcy. Cykl miesiączkowy u młodych mam to kwestia bardzo indywidualna. Bardzo często pierwsza miesiączka w czasie karmienia piersią pojawia się po 6-8 tygodniach, czyli zaraz po zakończeniu połogu. Nieregularne miesiączki podczas karmienia piersią Tuż po porodzie dochodzi u kobiet do zmian hormonalnych. Prowadzą one właśnie do nieregularnego miesiączkowania. Innymi objawami towarzyszącymi mogą być: ból sutków, ogólne rozdrażnienie, ból głowy, niepokój, zmniejszenie laktacji. Im szybciej po porodzie pojawia się pierwsza miesiączka tym istnieje większe ryzyko na jej nieregularność. Początkowe cykle mogą być również bezowulacyjne. Zazwyczaj potrzeba odczekać około pół roku od porodu, by nasze hormony odpowiednio się uregulowały. Nie oznacza to jednak, że nie można zajść wtedy w ciąże. Zmieniona gospodarka hormonalna w czasie karmienia piersią zatrzymuje owulację, blokując krwawienie. Miesiączka a zmiany w karmieniu Kiedy kobieta karmiąca ma okres, zmieniają się mimowolnie jej hormony. Jedne wzrastają, inne spadają. Może to mieć wpływ na smak mleka. Czasami dziecko w tym okresie nie je tyle, co zwykle. Oczywiście sytuacja może też być odwrotna. Zdarza się, że właśnie wtedy dziecko będzie chciało jeść więcej. Hormony mają również wpływ na ilość produkowanego mleka. Podczas miesiączki prolaktyna, która właśnie za produkcję jest odpowiedzialna, spada i mama może nie być w stanie zapewnić wystarczającej ilości pokarmu dziecku. W takim przypadku należy zwrócić się do lekarza, jeśli jest to znaczny problem. By zwiększyć produkcję mleka trzeba dużo pić i brać suplementy magnezu i wapnia. Zakończenie karmienia piersią a miesiączka Wiele kobiet zastanawia się czy po zakończeniu laktacji od razu pojawi się miesiączkowanie. Odpowiedź brzmi: zazwyczaj tak. Najczęściej zaraz po odstawieniu dziecka od piersi wraca miesiączkowanie. Jeśli po kilku tygodniach nie wróci krwawienie należy udać się do ginekologa. Gdy w tym czasie współżyłaś ze swoim partnerem bez zabezpieczenia to najlepiej wykonaj test ciążowy, ponieważ może oznaczać to kolejną ciążę. Jak wygląda pierwszy okres po porodzie? Po porodzie pierwsze miesiączkowanie zazwyczaj jest obfitsze niż przed ciążą, ale nie należy się tym przejmować, ponieważ musi dojść do uregulowania hormonów. Dopiero, gdy dojdzie do równowagi hormonalnej krwawienie ulega zmniejszeniu. Często świeżo upieczone mamy dostrzegają, że po porodzie kolejne miesiączkowania są dużo łagodniejsze niż przed nim. Czy rodzaj porodu ma wpływ na miesiączkowanie? Nie. Nieważne czy dziecko przyszło na świat w sposób naturalny czy poprzez cesarskie cięcie. W żaden sposób nie wpływa to na czas pojawienia się pierwszego okresu. Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny? Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca. Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na temat zdrowia i zdrowego stylu życia, zapraszamy na nasz portal ponownie! Mało snu w ciągu dnia, codzienne pobudki w nocy, wieczne zmęczenie i niewyspanie – takie sytuacje najczęściej wpływają na układ odpornościowy młodej mamy. Kiedy jeszcze do tego dołączy się porę zimowo-jesienną, istnieje zwiększone prawdopodobieństwo złapania jakiegoś przeziębienia. Co ma zrobić matka karmiąca piersią, której organizm w momencie rozwoju infekcji walczy poprzez gorączkę? Zobacz film: "#dziejesienazywo: Karmienie piersią" spis treści 1. Czy odstawić dziecko od piersi podczas gorączki? 2. Jak dbać o siebie podczas karmienia piersią? 3. Jak walczyć z nieżytami dolnych i górnych dróg oddechowych? 1. Czy odstawić dziecko od piersi podczas gorączki? Najważniejsza wiadomość jest taka, że nie trzeba i nawet nie należy rezygnować z karmienia piersią z powodu własnej gorączki. Bez względu na wysokość gorączki karmienie w tym osłabionym stanie ma swoje plusy. Dziecko wraz z mlekiem matki, która właśnie gorączkuje, otrzymuje specjalne przeciwciała, które dodatkowo chronią je przed zarażeniem się tymi bakteriami, które zaatakowały mamę. Istnieje jednak zwiększone ryzyko zarażenia się drogą kropelkową. Warto wówczas stosować się do zasady ostatecznej konieczności bliskości z dzieckiem. Głównie dla jego dobra. Wszelkiego rodzaju kichnięcia, katar, brudne ręce, kaszel mogą zostać niepostrzeżenie przekazane maleństwu. Warto w tym czasie zaopatrzyć się w jednorazową maseczkę, co pozwoli zminimalizować możliwość zarażenia drogą kropelkową. Jeżeli jednak już dojdzie do zarażenia się też dziecka, to mleko matki jest bogato zaopatrzone w przeciwciała przeciwko infekcji. Dlatego też konieczne jest przystawianie do piersi dziecka właśnie po to, by wpłynąć na szybsze poradzenie sobie organizmu małego człowieka z infekcją, która zaatakowała mamę, jak i jego samego. Nie należy zatem kierować się zabobonami, które nie mają przełożenia w prawdzie dzisiejszego czasu. Wiele osób potrafi nam doradzić, by nie karmić dziecka przy temperaturze ciała powyżej 38 stopni. W rzeczywistości jednak badacze nie wykazali żadnych niepokojących objawów u kobiet karmiących piersią przy takiej temperaturze. Istotne jest jednak uwzględnienie ważnych kwestii, które pozwolą matce, jak i dziecku szybciej wrócić do formy. PYTANIA I ODPOWIEDZI LEKARZY NA TEN TEMAT Zobacz odpowiedzi na pytania osób, które miały do czynienia z tym problemem: Mdłości i gorączka przy karmieniu piersią - odpowiada lek. Marta Gryszkiewicz Wysypka na skórze i gorączka a karmienie piersią - odpowiada dr n. med. Bogdan Ostrowski Wysoka gorączka, ból zatok i gardła a karmienie piersią - odpowiada lek. Magdalena Pikul Wszystkie odpowiedzi lekarzy 2. Jak dbać o siebie podczas karmienia piersią? „Lepiej zapobiegać niż leczyć” – to stare powiedzenie sprawdza się w każdej sytuacji. Istotne jest zatem uświadomienie sobie przez młodą mamę, że istnieją łatwe sposoby na regenerację organizmu. Oto kilka przykładów: wypocznij w każdej możliwej chwili, sen i odpoczynek to początek walki z infekcją; gorąca herbata malinowa lub cytrynowa z miodem nie zaszkodzi, a może też pomóc; leki przeciwgorączkowe najlepiej spożywać w określonej dawce po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Jednak mówi się, że spożywanie leków zbijających gorączkę u dzieci jest dozwolone dla kobiet karmiących; nie doprowadź do odwodnienia swojego organizmu, dlatego tak ważne jest spożywanie dużej ilości wody. Dzięki temu organizm ma się z czego wypocić, a także jest nawadniany, a co najważniejsze, ****picie wody pozwala na produkcję mleka w piersiach. 3. Jak walczyć z nieżytami dolnych i górnych dróg oddechowych? Infekcje gardła i/lub nosa nieleczone odpowiednio mogą doprowadzić do poważniejszych chorób. Kobieta karmiąca nie może bez wiedzy lekarza sięgać po silne leki. Może jednak stosować domowe i nierzadko sprawdzone metody na katar, kaszel i ból gardła, które nie zaszkodzą dziecku, a mogą pomóc matce. Walkę z katarem najlepiej podjąć poprzez inhalacje z rumianku, soli morskiej (w nebulizatorze), częste nawilżanie śluzówki. Z bólem gardła można sobie poradzić poprzez sięganie po kapsułki do ssania, robienie płukanek z soli i/lub sody, a także inhalowanie. Walka z kaszlem opiera się głównie na owinięciu szyi szalikiem, nawilżaniu śluzówki gardła, piciu herbatek malinowych lub z lipy, sięganiu po domowe „babcine sposoby”, jak np. domowy syrop z cebuli czy mleko z miodem. Dobrze jest też sięgnąć po czosnek, lecz dzieci nie zawsze lubią taki ostry smak. Kiedy jednak gorączka nie mija, warto wybrać się na konsultację do lekarza w celu wprowadzenia środków farmakologicznych przeznaczonych dla matek karmiących. Warto zatem zauważyć, że gorączka nie jest żadnym przeciwwskazaniem do karmienia piersią, wręcz pomaga małemu dziecku wzmocnić jego odporność na infekcję, którą mama karmiąca przechodzi. Jednakże ważne jest zwrócenie uwagi na fakt, że bliskość przeziębionej mamy z niemowlęciem może prowadzić do przeniesienia zarazków drogą kropelkową. polecamy Bilanse zdrowia dziecka – świetna okazja czy przykry obowiązek?Zastanawialiście się kiedyś po co właściwie są bilanse? Czemu wydzwaniają do Was z przychodni albo ganiają z kartkami z przedszkola czy szkoły, abyście poszły na wizytę do lekarza, nawet wtedy kiedy Wasze dziecko jest zdrowe? Po co to zawracanie głowy?18 maja 2022Atopowe zapalenie skóry u dzieci – przyczyny, objawy, terapia i dietaJak rozpoznać atopowe zapalenie skóry u dziecka? Pierwsze objawy pokazują się najczęściej w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia. 20 kwietnia 2022Jak zacząć stosowanie pieluch wielorazowych?Być może jesteś jedną z tych osób, którym spodobała się idea pieluch wielorazowych i nawet zakiełkowała Ci w głowie myśl, że warto spróbować. Nie jesteś jednak w 100% pewna, ponieważ ciągle pojawiają się nowe kwietnia 2022Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci – przyczyny, objawy i leczenieKiedy mogą pojawić się zmiany skórne w łojotokowym zapaleniu skóry u Waszego dziecka? Gdzie lokalizują się takie zmiany i w końcu według jakich zasad je leczymy? 31 marca 2022Złamanie u dziecka, jechać na wakacje czy zostać w domu?Twoje dziecko właśnie złamało rękę? Czy to oznacza, że ten przypadek losowy musi pokrzyżować Wasze wakacyjne plany, czy rzeczywiście wszystko już stracone?24 marca 2022Urazy łokcia u dzieci – co warto o nich wiedzieć?Jak rozpoznać złamanie u dziecka? Może pojawić się mały obrzęk i dziecko zgłasza, że łokieć po prostu boli. Jeżeli ból nie ustępuje po dłuższej chwili, to wtedy może być to alarmujący sygnał, aby skonsultować to z marca 2022Ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci – jak je rozpoznać i leczyć?Ostre zapalenie ucha środkowego jest najczęściej poprzedzone wirusowym nieżytem nosa, czyli po prostu katarem. Innymi objawami mogą być: ból ucha, ból gardła i kaszel. Czy OZUŚ zawsze wymaga podania antybiotyku?1 marca 2022Meningokoki – jakie są objawy i jak się leczy inwazyjną chorobę menigokokową?Meningokoki to bakterie – dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. Wczesna faza inwazyjnej choroby meningokokowej jest nie do odróżnienia od innych infekcji. Co powinno niepokoić?17 lutego 2022Gorączka u dziecka – co robić? Praktyczny poradnikZ gorączką u dziecka poczekaj 3 dni, pod warunkiem, że nie towarzyszą jej inne objawy. W tym czasie należy obserwować dziecko i obniżać temperaturę. No właśnie, ale co to naprawdę znaczy? Czy 38 °C to już gorączka?16 lutego 2022Kalkulator syropu przeciwgorączkowego – sprawdź, jak poprawnie go dawkowaćWarto nauczyć się samodzielnie przeliczać dawki syropów przeciwgorączkowych, by w sytuacji, kiedy nasze dziecko choruje, wiedzieć jak szybko i skutecznie działać, i dopasować poprawną objętość syropu lub dawkowanie lutego 2022Leczenie naczyniaków wczesnodziecięcych. Wszystko, co warto o nim wiedziećKiedy leczenie naczyniaków jest potrzebne? Głównie wtedy, jeśli są to duże i szybko rosnące naczyniaki na twarzy, ogólnogałkowe, mnogie lub powikłane. Kiedyś standardem leczenia było doustne stosowanie sterydów. Duży przełom w leczeniu wniosły beta-blokery – przede wszystkim lutego 2022Naczyniaki wczesnodziecięce – czym są i kiedy się pojawiają?Naczyniak wczesnodziecięcy to typ guza. Ale spokojnie! W większości przypadków ustępuje bez leczenia nie dając powikłań. Zawsze powinien obejrzeć go pediatra i ocenić, czy to na pewno nie jest inna zmiana naczyniowa, która potrzebowałaby dodatkowych konsultacji i leczenia. 1 lutego 2022Wirus RSV u dzieci – czy jest się czego obawiać?W dobie informacji, które do Was docierają o pogromie jaki sieje wirus i o przepełnionych szpitalach – możecie się niepokoić. Nasz ekspert, Alicja Jaczewska odpowiada na wszystkie pytania związane z wirusem RSV u stycznia 2022Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD) – jak wygląda u dzieci?Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD) to choroba wirusowa, której typowymi objawami są: gorączka, wysypka i zmiany w jamie ustnej. Ma zazwyczaj łagodny przebieg, problemem może być jednak odwodnienie, które nierzadko będzie wymagało hospitalizacji. 18 stycznia 2022Śmierć łóżeczkowa – co to jest i jak jej zapobiec? 14 najważniejszych zaleceńPoznaj 14 najważniejszych zaleceń, które pomogą zminimalizować ryzyko śmierci grudnia 2021PIMS u dzieci – czyli zespół zapalny po COVID-19Gorączka, ból brzucha często z biegunką i wymiotami, wysypka – to tylko niektóre z objawów stycznia 2021Angina u dzieci i dorosłych – objawy, ile trwa i leczenieCzym różni się angina od zwykłego zapalenia gardła? Jakie inne objawy towarzyszą anginie paciorkowcowej?10 grudnia 2020Siatki centylowe, czyli jak ocenić rozwój fizyczny dzieckaSą odrębne siatki centylowe dla dziewczynek i chłopców. Jak prawidłowo z nich korzystać?23 lipca 2020Cukrzyca u dzieci – przyczyny, objawy i leczenieMoże zacznę od tego, że ten artykuł nie jest dla rodziców dzieci z cukrzycą. Jeśli Wasze dziecko choruje na cukrzycę typu 1, na pewno wiecie wszystko, co jest tu napisane a nawet dużo więcej. 29 kwietnia 2020Pieluchy wielorazowe – hit czy kit?Czy pieluchy wielorazowe oznaczają wieczny bałagan i ciągłe pranie? Obalamy mity!22 kwietnia 2020Astma u dzieci – objawy, leczenie, diagnostyka i jak rozpoznać?Świszczący oddech, duszność i kaszel – co jeszcze świadczy o astmie?15 lutego 2020Rozwój mowy dwulatka – co powinno zaniepokoić i kiedy skorzystać z konsultacji logopedycznej?Co powinno Cię zaniepokoić w rozwoju mowy u dwulatka? Odpowiedz na 14 pytań z naszego lutego 2020Badanie narządów płciowych zewnętrznych u dzieciBadanie narządów płciowych zewnętrznych u dzieci wymaga odpowiedniego „podejścia”. Dzieci w różnym wieku mogą mieć inne problemy związane z tą stycznia 2020Ciemiączko – co to jest i kiedy zarasta?Kiedy zarasta ciemiączko? Jakie nieprawidłowości mogą być objawem choroby?20 stycznia 2020Bezdech u dziecka. Jak właściwie reagować?Bezdechy u dziecka najczęściej ustępują samoistnie, czasem konieczne jest wykonanie niewielkich manewrów, które przywracają dziecku oddech, rzadko kiedy konieczne jest podjęcie bardziej specjalistycznych listopada 2019Późny wcześniak – okres niemowlęcy i dalszy rozwój dzieckaBezdechy, trudności w karmieniu, żółtaczka. Jakie jeszcze problemy występują u późnych wcześniaków?17 listopada 2019Zakażenie układu moczowego u dzieci – objawy i leczenieZakażenie układu moczowego bywa trudne do rozpoznania, szczególnie u dzieci do 5. roku życia. Co powinno Cię zaniepokoić? 15 listopada 2019Grypa – objawy, leczenie i wszystko o szczepieniu przeciwko grypieGrypa to nie przeziębienie! Grypa to choroba, która zwala z nóg i niesie za sobą szereg powikłań, również śmiertelne. Jakie są objawy grypy? 10 listopada 2019Czy Twoje dziecko prawidłowo oddycha?Prawidłowe oddychanie u dziecka powinno odbywać się przez nos. Co się dzieje gdy oddycha przez usta?3 listopada 2019Drgawki gorączkowe – jak wyglądają i co robić kiedy wystąpią?Drgawki gorączkowe są łagodną postacią napadów padaczkowych. Jak reagować na drgawki gorączkowe u dziecka?2 listopada 2019Skoki rozwojowe u dziecka – kalendarz miesiąc po miesiącuSkoki rozwojowe w pierwszym roku życia dziecka to temat szeroko rozpowszechniony w Internecie. Ale czy ta teoria jest poparta solidną naukową wiedzą? Niewiele ze stron internetowych podaje źródło rycin czy tekstów na temat teorii skoków rozwojowych dziecka, z której korzysta. 25 października 2019Oparzenia u dzieci – zasady pierwszej pomocyPrzy oparzeniu nie należy wsadzać dziecka do wanny z zimną wodą. Czego jeszcze nie robić?24 października 2019Ciało obce – pierwsza pomoc, czyli jak właściwie reagowaćDzieci mają najróżniejsze pomysły. Potrafią zarówno zjeść rzeczy niejadalne, jak i włożyć różne przedmioty nie tam gdzie ich miejsce. Istotnym jest, aby w takiej sytuacji rodzic nie panikował a wiedział jak reagować, czy udać się do lekarza i jak pilnie trzeba to października 2019Zakrztuszenie u dziecka – co robić?To powinien wiedzieć każdy rodzic – pierwsza pomoc w przypadku zakrztuszenia u września 2019Krwawienie z nosa u dziecka – pierwsza pomoc, czyli zasady postępowaniaCzy krwawienie z nosa u dziecka zawsze jest powodem do niepokoju? 21 września 2019Szmery nad sercem u dzieci – kiedy powinny budzić niepokój?Duża część wad serca diagnozowana jest już prenatalnie albo bezpośrednio po urodzeniu. Dlatego im starsze dziecko tym mniejsze prawdopodobieństwo, że wysłuchany szmer będzie związany z przegapioną wadą, zwłaszcza poważną. Jakie badania może wykonać lekarz w ramach diagnostyki szmeru u dziecka?14 września 2019Odstawienie od piersi, czyli wzajemne słuchanie siebieNie ma sensu z góry zakładać, jak długo będziesz karmić piersią – życie najprawdopodobniej zweryfikuje ten plan, po co więc się dodatkowo stresować? Najważniejsze to dobrze przemyśleć dezycję – powrót do pracy nie musi być przeszkodą w sierpnia 2019Nocna i świąteczna opieka zdrowotna okiem pediatryGarść bardzo przydatnych informacji o nocnej i świątecznej opiece sierpnia 2019Czy karmienie piersią wpływa na odporność dziecka?Czy mleko mamy jest remedium na wszystko? Czy karmienie piersią zastępuje szczepienia ochronne?7 sierpnia 2019Operacja i pobyt dziecka w szpitalu – wszystko co musisz wiedziećIm więcej będziesz wiedzieć o tym, jak wygląda pobyt dziecka w szpitalu, na czym polega jego choroba i w jaki sposób się ją leczy, tym – to jedno z najbardziej stresujących zdarzeń w życiu – będzie łatwiejsze do pokonania. Poniżej kilka, mam nadzieję, przydatnych lipca 2019Konsultacja niemowlaka z fizjoterapeutą – dlaczego jest tak ważna?W Polsce wciąż pokutuje mit, że do fizjoterapeuty udajemy się dopiero „gdy coś jest nie tak”. Owszem, to jest częściowa prawda – ale tylko częściowa. Bowiem rozwój niemowląt można wspierać, a to wsparcie będzie procentować zdrowiem aparatu ruchowego naszego dziecka, a później dorosłego człowieka. 3 lipca 2019Jak wybrać buty dla dziecka? Przydatne wskazówki fizjoterapeutyChcesz kupić pierwsze buty dla dziecka? A może nie wiesz czy te, które nosi, nadal są na nie dobre? W naszym poradniku znajdziesz odpowiedzi na wszystkie ważne czerwca 2019Jak przetrwać upały z dzieckiem?Zasady, którymi powinnaś się kierować, aby nie doprowadzić do przegrzania dziecka w czerwca 2019Jak ubierać dziecko do snu? Zasady na każdą porę rokuPrzy ubieraniu dziecka najlepiej kierować się zasad 1 warstwy więcej w stosunku do Waszego maja 2019Jak ubierać dziecko na spacer? 3 złote zasady na każdą porę rokuNowonarodzone dziecko potrzebuje wyższej temperatury otoczenia. Ale tylko w pierwszych chwilach swojego życia. Czy powinnaś zakładać niemowlakowi czapkę, kiedy na dworze jest 20 stopni C? Czy chory maluch może iść na spacer? 19 kwietnia 2019Na jakie problemy zdrowotne narażony jest wcześniak?Jesteś mamą wcześniaka? Zobacz, na co zwrócić szczególną uwagę w rozwoju kwietnia 2019Zespół policystycznych jajników (PCOS) u nastolatek – diagnozowanie i leczeniePoznaj wszystkie wymagane kryteria, które musi spełniać pacjentka, aby zdiagnozować u niej kwietnia 2019Wrodzona niedoczynność tarczycy – czy hipotyreoza jest groźna u noworodków?Do klasycznych objawów wrodzonej niedoczynności tarczycy u noworodkowych należą przerośnięty język, chrypka, przepuklina pępkowa czy obniżone napięcie marca 2019Rozwój ruchowy dziecka – jak wspomagać rozwój fizyczny w 1. roku życia?Dobrym rozwiązaniem z punktu widzenia rozwoju ruchowego dziecka jest mata. Nie zalecane są natomiast bujaczki i chodziki. Kiedy dziecko powinno zaczać samodzielnie siadać? 6 stycznia 2019Ospa wietrzna u dzieci – objawy, przebieg i powikłaniaOspa wietrzna jest chorobą bardzo zakaźną – do zakażenia dochodzi drogą kropelkową lub poprzez kontakt z wydzieliną z pęcherzyków, ewentualnie przez łożysko. 7 grudnia 2018Jak wspierać odporność dziecka? Sprawdzone sposobyCzy leki na odporność dla dzieci faktycznie działają? Co może sprawić, że dziecko będzie mniej chorować?18 listopada 2018Gdy urodzisz przedwcześnie – co powinni wiedzieć rodzice wcześniaka?Na co zwrócić szczególną uwagę, jeśli jesteś rodzicem wcześniaka?16 listopada 2018Etapy dojrzewania płciowego u dziewcząt i chłopcówKiedy zaczynają dojrzewać dziewczynki a kiedy chłopcy? Co oznacza opóźnione a co przedwczesne dojrzewanie? 8 listopada 2018Karmienie butelką – wszystko, co warto wiedzieć + VIDEOPrawidłowe karmienie butelką jest ważne dla każdej mamy (również tej karmiącej piersią), a tak naprawdę to każdego rodzica – bez wyjątku. Zastanawiałaś się kiedyś, czy można źle karmić butelką? Jak wybrać najlepszą butelkę dla dziecka?1 listopada 2018Jak szukać wiarygodnych informacji na temat szczepień w Internecie?W internecie aż roi się od nieprawdziwych informacji na temat szczepień. Jeśli czytasz: „moje dziecko po szczepieniu jest ciężko chore” jest duża szansa, że napisał to ktoś, kto zarządza fałszywymi kontami. Jak weryfikować informacje o szczepieniach? Istnieje kilka stron, które Wam w tym pomogą. 24 października 2018Leki a karmienie piersią – bezpieczeństwo dziecka i zdrowie matkiTego, czy dany lek można stosować w trakcie karmienia piersią nie sprawdzaj w ulotkach! Szukaj ich w oficjalnych i ogólnodostępnych baz danych, które tworzone są właśnie w tym celu. 21 października 2018Program szczepień ochronnych, czyli szczepienia dla dzieci w PolsceDokładny kalendarz obowiązkowych i zalecanych (płatnych) szczepień dla dzieci na 2022 października 2018Kwalifikacja dziecka do szczepienia krok po krokuLekarz zawsze kwalifikuje do szczepienia konkretną szczepionką, a nie do szczepienia w ogóle. Kwalifikacja ważna jest przez 24 godziny. Jak powinna wyglądać taka wizyta? Co może być przeciwwskazaniem do szczepienia?6 października 2018Mityczne „przeziębienie piersi”– dlaczego nadal w to wierzymy?Czy wiedziałaś, że nie ma takiej jednostki chorobowej jak „przeziębienie piersi”?3 września 2018Jak przygotować się do wyjazdu wakacyjnego z dzieckiem?Co powinno się znaleźć w apteczce podróżnej? Jak przetrwać z niemowlakiem podróż samolotem?12 lipca 2018Odciąganie i przechowywanie pokarmu kobiecego + VIDEOPowodów odciągania pokarmu jest co najmniej 6. Jaki laktator wybrać? Jak prawidłowo przechowywać odciągnięte mleko? Jak dbać o higienę przy odciąganiu? Odpowiadamy na wszystkie ważne czerwca 2018Alergia pokarmowa u niemowląt – objawy i jak ją rozpoznać?Jak rozpoznać i jak radzić sobie z alergią pokarmową u niemowląt? Przeczytaj nasz praktyczny czerwca 2018Kolka niemowlęca – przyczyny, objawy i leczenieTwoje dziecko cierpi na kolki niemowlęce? Poznaj domowe i farmakologiczne sposoby, jak sobie z nimi maja 2018Noworodek w domu – jak się przygotować na przyjęcie nowego członka rodziny? PoradnikWszystko, co powinnaś wiedzieć o pierwszych kąpielach, pielęgnacji pępka, odpowiednim ubieraniu noworodka i spacerach – zimą i kwietnia 2018Noworodek w szpitalu, czyli czas po porodzieWszystko, co powinnaś wiedzieć o pobycie noworodka w szpitalu zaraz po kwietnia 2018Jak prawidłowo zmieniać pieluszkę? Nasz poradnikPrzy zmianie pieluszki używaj wacików i wody, zamiast mokrych chusteczek. Co jeszcze warto wiedzieć?4 kwietnia 2018Biegunka i wymioty u dzieci – przyczyny, przebieg i leczenieJak radzić sobie z biegunką i wymiotami u dziecka? Co można a czego nie powinno się podawać do picia?15 marca 2018Zaparcia u dzieci – ile mogą trwać i jak sobie z nimi radzić?Co to jest zaparcie? Nie dla wszystkich jest to oczywiste – dla jednych będzie to już jedna twarda kupa, dla innych kilka dni bez kupy. A co jeśli powiem Wam, że bardzo częstym objawem zaparcia u dzieci jest biegunka?1 marca 2018Higiena intymna chłopców, czyli podstawy wiedzy o napletkuNie każdy wąski i nieodprowadzalny napletek jest stulejką. Jak ją zatem rozpoznać?10 grudnia 2017Katar i kaszel u dziecka – jak sobie z nimi radzić?Katar i kaszel najczęściej spowodowane są wirusowymi infekcjami górnych dróg oddechowych. Czy kolor kataru ma znaczenie? Jak najlepiej leczyć kaszel suchy a jak mokry?17 listopada 2017Żywienie dzieci, czyli zasady, które mogą Wam się przydać. PoradnikCo robić, gdy dziecko odmawia jedzenia albo nie chce jeść konkretnych produktów?30 października 2017Rozszerzanie diety niemowlaka krok po kroku – poradnikRozszerzanie diety niemowlaka, zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia, należy rozpocząć od końca 6. miesiąca życia. Przeczytaj o najważniejszych zasadach, którymi trzeba się października 2017Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu – najważniejsze etapyPrzeczytaj, jak powinien przebiegać rozwój dziecka miesiąc po października 2017Dieta mamy w okresie karmienia piersią – obalamy najpopularniejsze mitySposób odżywiania mamy karmiącej piersią może w niewielkim zakresie wpływać na skład mleka. Czy kobieta karmiąca może pić kawę? A co z warzywami strączkowymi, mlekiem, truskawkami i cytrusami – czy mogą być spożywane codziennie?3 września 2017Moja trudna historia karmienia piersiąTo, że karmisz dziecko mlekiem modyfikowanym a nie piersią, nie czyni Cię gorszą matką. 15 marca 2017Moja rodzinna historia karmienia piersiąDlaczego dwie genetycznie identyczne dziewczynki, miały tak różne zdrowotne losy?6 marca 2017Karmienie piersią a kolejne ciążeCzy karmiąc piersią można zajść w ciążę? Czy będąc w kolejnej ciąży możesz karmić piersią? Odpowiadamy na wszystkie grudnia 2016Bilanse zdrowia dziecka – świetna okazja czy przykry obowiązek?18 maja 2022Atopowe zapalenie skóry u dzieci – przyczyny, objawy, terapia i dieta20 kwietnia 2022Jak zacząć stosowanie pieluch wielorazowych?11 kwietnia 2022Łojotokowe zapalenie skóry u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie31 marca 2022Złamanie u dziecka, jechać na wakacje czy zostać w domu?24 marca 2022Urazy łokcia u dzieci – co warto o nich wiedzieć?16 marca 2022Ostre zapalenie ucha środkowego u dzieci – jak je rozpoznać i leczyć?1 marca 2022Meningokoki – jakie są objawy i jak się leczy inwazyjną chorobę menigokokową?17 lutego 2022Gorączka u dziecka – co robić? Praktyczny poradnik16 lutego 2022Kalkulator syropu przeciwgorączkowego – sprawdź, jak poprawnie go dawkować15 lutego 2022Leczenie naczyniaków wczesnodziecięcych. Wszystko, co warto o nim wiedzieć10 lutego 2022Naczyniaki wczesnodziecięce – czym są i kiedy się pojawiają?1 lutego 2022Wirus RSV u dzieci – czy jest się czego obawiać?28 stycznia 2022Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD) – jak wygląda u dzieci?18 stycznia 2022Śmierć łóżeczkowa – co to jest i jak jej zapobiec? 14 najważniejszych zaleceń21 grudnia 2021PIMS u dzieci – czyli zespół zapalny po COVID-1912 stycznia 2021Angina u dzieci i dorosłych – objawy, ile trwa i leczenie10 grudnia 2020Siatki centylowe, czyli jak ocenić rozwój fizyczny dziecka23 lipca 2020Cukrzyca u dzieci – przyczyny, objawy i leczenie29 kwietnia 2020Pieluchy wielorazowe – hit czy kit?22 kwietnia 2020Astma u dzieci – objawy, leczenie, diagnostyka i jak rozpoznać?15 lutego 2020Rozwój mowy dwulatka – co powinno zaniepokoić i kiedy skorzystać z konsultacji logopedycznej?11 lutego 2020Badanie narządów płciowych zewnętrznych u dzieci29 stycznia 2020Ciemiączko – co to jest i kiedy zarasta?20 stycznia 2020Bezdech u dziecka. Jak właściwie reagować?20 listopada 2019Późny wcześniak – okres niemowlęcy i dalszy rozwój dziecka17 listopada 2019Zakażenie układu moczowego u dzieci – objawy i leczenie15 listopada 2019Grypa – objawy, leczenie i wszystko o szczepieniu przeciwko grypie10 listopada 2019Czy Twoje dziecko prawidłowo oddycha?3 listopada 2019Drgawki gorączkowe – jak wyglądają i co robić kiedy wystąpią?2 listopada 2019Skoki rozwojowe u dziecka – kalendarz miesiąc po miesiącu25 października 2019Oparzenia u dzieci – zasady pierwszej pomocy24 października 2019Ciało obce – pierwsza pomoc, czyli jak właściwie reagować7 października 2019Zakrztuszenie u dziecka – co robić?29 września 2019Krwawienie z nosa u dziecka – pierwsza pomoc, czyli zasady postępowania21 września 2019Szmery nad sercem u dzieci – kiedy powinny budzić niepokój?14 września 2019Odstawienie od piersi, czyli wzajemne słuchanie siebie19 sierpnia 2019Nocna i świąteczna opieka zdrowotna okiem pediatry9 sierpnia 2019Czy karmienie piersią wpływa na odporność dziecka?7 sierpnia 2019Operacja i pobyt dziecka w szpitalu – wszystko co musisz wiedzieć17 lipca 2019Konsultacja niemowlaka z fizjoterapeutą – dlaczego jest tak ważna?3 lipca 2019Jak wybrać buty dla dziecka? Przydatne wskazówki fizjoterapeuty21 czerwca 2019Jak przetrwać upały z dzieckiem?10 czerwca 2019Jak ubierać dziecko do snu? Zasady na każdą porę roku29 maja 2019Jak ubierać dziecko na spacer? 3 złote zasady na każdą porę roku19 kwietnia 2019Na jakie problemy zdrowotne narażony jest wcześniak?8 kwietnia 2019Zespół policystycznych jajników (PCOS) u nastolatek – diagnozowanie i leczenie2 kwietnia 2019Wrodzona niedoczynność tarczycy – czy hipotyreoza jest groźna u noworodków?12 marca 2019Rozwój ruchowy dziecka – jak wspomagać rozwój fizyczny w 1. roku życia?6 stycznia 2019Ospa wietrzna u dzieci – objawy, przebieg i powikłania7 grudnia 2018Jak wspierać odporność dziecka? Sprawdzone sposoby18 listopada 2018Gdy urodzisz przedwcześnie – co powinni wiedzieć rodzice wcześniaka?16 listopada 2018Etapy dojrzewania płciowego u dziewcząt i chłopców8 listopada 2018Karmienie butelką – wszystko, co warto wiedzieć + VIDEO1 listopada 2018Jak szukać wiarygodnych informacji na temat szczepień w Internecie?24 października 2018Leki a karmienie piersią – bezpieczeństwo dziecka i zdrowie matki21 października 2018Program szczepień ochronnych, czyli szczepienia dla dzieci w Polsce17 października 2018Kwalifikacja dziecka do szczepienia krok po kroku6 października 2018Mityczne „przeziębienie piersi”– dlaczego nadal w to wierzymy?3 września 2018Jak przygotować się do wyjazdu wakacyjnego z dzieckiem?12 lipca 2018Odciąganie i przechowywanie pokarmu kobiecego + VIDEO25 czerwca 2018Alergia pokarmowa u niemowląt – objawy i jak ją rozpoznać?19 czerwca 2018Kolka niemowlęca – przyczyny, objawy i leczenie19 maja 2018Noworodek w domu – jak się przygotować na przyjęcie nowego członka rodziny? Poradnik27 kwietnia 2018Noworodek w szpitalu, czyli czas po porodzie15 kwietnia 2018Jak prawidłowo zmieniać pieluszkę? Nasz poradnik4 kwietnia 2018Biegunka i wymioty u dzieci – przyczyny, przebieg i leczenie15 marca 2018Zaparcia u dzieci – ile mogą trwać i jak sobie z nimi radzić?1 marca 2018Higiena intymna chłopców, czyli podstawy wiedzy o napletku10 grudnia 2017Katar i kaszel u dziecka – jak sobie z nimi radzić?17 listopada 2017Żywienie dzieci, czyli zasady, które mogą Wam się przydać. Poradnik30 października 2017Rozszerzanie diety niemowlaka krok po kroku – poradnik14 października 2017Rozwój dziecka miesiąc po miesiącu – najważniejsze etapy4 października 2017Dieta mamy w okresie karmienia piersią – obalamy najpopularniejsze mity3 września 2017Moja trudna historia karmienia piersią15 marca 2017Moja rodzinna historia karmienia piersią6 marca 2017Karmienie piersią a kolejne ciąże26 grudnia 2016Częste tagi Karmienie piersią: najważniejsze informacje dla mam o karmieniu piersią Karmienie piersią jest naturalną czynnością jednak często wiąże się z wieloma dylematami oraz trudnościami. Podpowiadamy, jak pokonać problemy z karmieniem piersią i co warto wiedzieć o laktacji, aby być świadomą i szczęśliwą mamą. Karmienie piersią zalecane jest przez Światową Organizację Zdrowia (WHO), aż do ukończenia przez dziecko 6 miesiąca życia. Podkreśla także, aby maluch był karmiony piersią do 2 roku życia i dłużej, także po rozszerzeniu diety. Warto pamiętać, że chociaż istnieje wiele korzyści z karmienia piersią dziecka i wpływa ono korzystnie na zdrowie, to każda mama ma wybór i może zdecydować, czy chce karmić piersią, w jaki sposób, jak długo bądź czy będzie podawała maluchowi mleko modyfikowane. Spis treści Czemu warto karmić piersią? Podstawy dotyczące karmienia piersią Jak często karmić malucha i czy robić to z jednej, czy z obu piersi? W jakiej pozycji karmić dziecko? Czy moje dziecko jest głodne? Trudne początki w karmieniu piersią Jak rozwiązać kryzys laktacyjny? Ból i urazy podczas karmienia Obrzęk piersi i zapalenie Gdy mleko wycieka z piersi… Dieta mamy karmiącej Czy trzeba eliminować niektóre produkty, aby uniknąć alergii u malucha? Najważniejsze informacje dotyczące mleka matki Czy z wiekiem dziecka mleko traci cenne właściwości? Czym różni się skład mleka matki od mleka modyfikowanego? Bank mleka. Kiedy i kto z niego korzysta? Karmienie piersią a rozszerzanie diety Co robić, gdy dziecko jest niejadkiem? Co podawać dziecku do jedzenia podczas choroby? Okres laktacji a płodność i ciąża Antykoncepcja w trakcie karmienia piersią Karmienie piersią a ciąża Dylematy matki karmiącej Karmiąca piersią mama wraca do pracy – co teraz? Gdy dziecko idzie do żłobka, a mama karmi piersią… Przejście na karmienie butelką Karmienie piersią a społeczeństwo Karmienie w przestrzeni publicznej Czemu warto karmić piersią? Zalety dla mamy i dziecka Karmienie piersią ma pozytywny wpływ na zdrowie dziecka, gdyż zapewnia mu naturalną ochronę, a także wspiera oporność i naturalny rozwój. Z badań wynika, że karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienia u dziecka chorób takich jak: nadwaga cukrzyca typu 1, nowotwory (w tym białaczka szpikowa i limfatyczna) nadciśnienie tętnicze astma i wiele innych. Ponadto, karmienie piersią minimalizuje ryzyko wystąpienia infekcji, w tym zapalenia ucha oraz przewodu pokarmowego. Oprócz tego, u tych maluchów rzadziej niż u dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym występują biegunki, kolki i stany zapalne. Statystyki dowodzą również, że wśród dzieci, które są karmione mlekiem mamy, istnieje mniejsze ryzyko nagłej śmierci łóżeczkowej niemowląt (SIDS). Karmienie piersią ma też wiele korzyści dla mamy. Zalicza się do nich wytworzenie silnej więzi emocjonalnej z maluchem, a także szybsze dojście do siebie po porodzie. Dodatkowo ma to również korzystny wpływ dla jej zdrowia – karmienie piersią zmniejsza ryzyko wystąpienie osteoporozy, nowotworów, depresji, a także pomaga odzyskać masę ciała sprzed ciąży. Udany początek — podstawy dotyczące karmienia piersią Należy podkreślić, że udana laktacja jest sumą wielu czynników, które zależne są nie tylko od kobiety. Aby zwiększyć szanse na powodzenie, warto pamiętać, by zaraz po porodzie zapewnić noworodkowi nieograniczony dostęp do piersi. Jest to istotne, gdyż im więcej maluch będzie zjadał, tym więcej piersi będą produkowały mleka. Karmienie piersią to jednak czynność, której każda mama musi się nauczyć, dlatego też na początku nie należy zrażać się niepowodzeniami. Podczas pierwszych dni życia, warto podawać maluchowi pierś, gdy jest bardziej aktywny np. podczas ziewania, ssania rączek, rozglądania się itp. Jeśli wszystko przebiega pozytywnie, to w 2-6 dobie pojawi się nawał pokarmu, który zwiastuje udaną laktację. Ciekawostką jest, że właśnie wtedy w piersiach mamy jest nawet 10 razy więcej pokarmu niż wcześniej. Jak często karmić malucha i czy robić to z jednej, czy z obu piersi? Z reguły karmienie odbywa się na żądanie dziecka, zgodnie z potrzebami malucha i mamy. Na początku jest to 8-12 karmień w ciągu doby, w tym 1-2 w nocy. Najczęściej jednak karmienie piersią odbywa się co 3 godziny. Później, czyli ok. 7 miesiąca, jest to 6-8 karmień na dobę. Karmienie powinno trwać ok. 10-40 minut. Ponadto, mamy, które zastanawiają się, czy karmić z jednej, czy z obu piersi, powinny wiedzieć, że przez pierwsze tygodnie należy karmić dziecko z obu piersi. Po 2-3 tygodniach dziecko może być najedzone po karmieniu jedną piersią, jednak warto proponować mu zawsze także drugą. W jakiej pozycji karmić dziecko? Wybierając pozycję, warto zadbać o to, by była komfortowa zarówno dla maluszka, jak i mamy. Aby nie była obciążająca, można przygotować podpórki (np. poduszkę), które zadbają o wygodę. Wśród pozycji dobrych do karmienia wyróżnia się pozycję klasyczną, w której mama siedzi i przytula dziecko brzuchem do brzuszka. Następnie podpierając łokciem jego główkę i przedramieniem plecy, jest gotowa, aby podać mu pierś. To najczęstsza pozycja w pierwszych dobach życia maluszka. Inna, również siedzącą pozycją jest pozycja krzyżowa, która bardzo przypomina pozycję klasyczną, ale różni się tym, że maluszka trzyma się ręką przeciwną do piersi, z której jest karmiony. Mama może także karmić dziecko piersią w pozycjach leżących. Może to być np. pozycja na wznak, w której mama leży na plecach, a dziecko wzdłuż, z głową na wysokości piersi. Komfortowa jest także pozycja na boku, gdzie mama ma pod swoją głową poduszkę, a dziecko opiera na ramieniu (maluch leży wzdłuż jest ciała na łóżku). Wszystkie niezbędne informacje dotyczące pozycji do karmienia piersią, znajdziesz w artykule: Najwygodniejsze pozycje dla mam do karmienia piersią Czy moje dziecko jest głodne? Mama z czasem zaczyna dostrzegać różnice w zachowaniu malucha, kiedy jest głodny, a kiedy najedzony. Jeśli ma się co do tego wątpliwości, warto wiedzieć, że przed karmieniem piersią dziecko jest pobudzone, ssie rączki, wodzi wzrokiem, aż ostatecznie, gdy jest bardzo głodny – płacze. Z kolei, gdy dziecko jest najedzone, to jest zadowolone, odpycha brodawkę i jest wyraźnie spokojniejsze. Trudne początki w karmieniu piersią Po porodzie dziecko może nie chcieć ssać piersi mamy, co może być związane np. z ulewaniem wodami płodowymi. Warto pamiętać, że układ pokarmowy malucha musi się oczyścić, dopiero później będzie gotowy do spożywania mleka mamy. Jeśli jednak maluch nie chce ssać piersi po 6 godzinach, należy odciągnąć siarę i podać mu ją np. strzykawką. W tym momencie warto także porozmawiać z położną o rozpoczęciu stymulację laktacji. Za mało mleka… – jak rozwiązać kryzys laktacyjny? Niestety, bardzo często na początku (a także na późniejszych etapach) kobiety dopada kryzys laktacyjny, spowodowany małą ilością pokarmu i utrzymujący się przez kilka dni. W takich momentach mamy zastanawiają się, czy dziecko jest najedzone i czy nie powinny skorzystać z mleka modyfikowanego. Warto jednak podkreślić, że często może być to spowodowane tylko wrażeniem tzw. pustych piersi. Jest to efekt ustabilizowania laktacji i dopasowania jej do potrzeb malucha. Dlatego też mamie może się zdawać, że ma mniejszą ilością pokarmu, gdyż teraz jej piersi są miękkie, a po porodzie były twarde i pełne. Innym powodem może być faktyczny kryzys laktacyjny, który także może się przydarzyć każdej kobiecie. W takiej sytuacji należy przede wszystkim zachować spokój i pamiętać, aby jak najczęściej przystawiać malucha do piersi. Należy także zadbać o zbilansowaną dietę, prawidłowe nawodnienie i pozytywne myślenie. Jeśli sytuacja nie poprawi się po 2-3 dniach, warto skorzystać z doradztwa laktacyjnego. Ból i urazy podczas karmienia Należy również pamiętać, że karmienie piersią nie powoduje bólu. Gdy jednak jest on odczuwany przy próbie nakarmienia malucha, najprawdopodobniej chodzi o nieprawidłowe przystawienie – warto wtedy przerwać czynność i ponownie zachęcić malucha do ssania piersi. Nieprawidłowe przystawianie do piersi może powodować także urazy. W takich sytuacjach należy smarować brodawki swoim pokarmem, pamiętać o właściwej pozycji przystawiania oraz częstym „wietrzeniu” piersi. Obrzęk piersi i zapalenie Jeśli mama karmi malucha w nieprawidłowy sposób lub nieregularnie, w piersiach może powstać zastój mleka. To z kolei powoduje obrzęk, który może uniemożliwić karmienie. W takich sytuacjach warto wypracować odpowiednią technikę karmienia, wydłużyć czas tej czynności, a po niej stosować zimne, kojące okłady. W niektórych sytuacjach może dojść także do zapalenia piersi (a dokładnie do połogowego zapalenia sutka), które objawia się gorączką, zmęczeniem i bólem. Wtedy konieczne jest opróżnienie piersi – poprzez karmienie dziecka lub użycie laktatora. Z reguły stosuje się wtedy także leki przeciwzapalne oraz wartościową dietę, w której nie można zapominać o odpowiednim nawodnieniu. Przeczytaj wywiad z farmaceutą i dowiedz się jakie leki leki możesz stosować podczas karmienia piersią! Gdy mleko wycieka z piersi… Wyciekające pomiędzy karmieniami piersią mleko, to zupełnie normalna reakcja. Najczęściej dzieje się tak w porze karmienia (bezpośrednio przed nim) lub np. na samą myśl o tej czynności. Ponadto, często pokarm wycieka z piersi, z której dziecko akurat nie jest karmione. Wiele mam obawia się, że jest to coś niepoprawnego, jednak należy zdawać sobie sprawę, że na początku laktacji może tak się dziać – dopiero ok. 2 miesiąca życia dziecka sytuacja ta się stabilizuje. Aby sobie z nią poradzić, warto mieć pod ręką wkładki laktacyjne. Dieta mamy karmiącej Należy podkreślić, że nie istnieje specjalna dieta matki karmiącej i że kobieta w tym okresie może jeść wszystko. Mama karmiąca piersią powinna zwrócić uwagę, aby jej codzienna dieta była zdrowa, zbilansowana, lekkostrawna i bogata w pełnowartościowe produkty. Istotnym jest także bilans kaloryczny, który zmienia się podczas karmienia. Zapotrzebowanie kobiety w trakcie laktacji wzrasta o ok. 500 kalorii dziennie. Oznacza to, że kobieta karmiąca piersią powinna jeść o 10% więcej pokarmu, jeśli nie jest aktywna fizycznie i o 20%, jeśli uprawia sport. Do tego każda mama powinna wypijać minimum 2 litry płynów dziennie. Czy trzeba eliminować niektóre produkty, aby uniknąć alergii u malucha? Należy podkreślić, że kobieta karmiąca piersią nie powinna eliminować z diety produktów, które rzekomo mogą wywoływać alergię. Wiele z nich odmawia sobie np. truskawek, orzechów, serów pleśniowych, tatara, cytrusów, ryb, miodu oraz wielu innych produktów w obawie o wywołanie uczulenia u dziecka. Takie zachowanie dotyczy tylko matek, u których ryzyko to jest znaczne, bo np. w rodzinie taka alergia występuje – wtedy dieta eliminacyjna odbywa się pod okiem dietetyka i alergologa, który indywidualnie dobiera plan żywienia. Należy również mieć świadomość, że do mleka przenika bardzo niewiele substancji – wśród tych, które mogą się w nim znaleźć, znajdują się niektóre aromaty, substancje spożywcze i białka. Dlatego też należy wiedzieć, że istnieje minimalne ryzyko, aby konkretny produkt spowodował u dziecka negatywne objawy takie jak kolki, gazy itp. Te dolegliwości pojawiają się u niemowląt, gdyż mają one niedojrzały układ trawienny – dlatego bez obaw, nie są one wynikiem zjedzenia smażonego kotleta lub sushi. Co jeść, żeby karmić jak najdłużej? Film 7 składników zwiększających laktację Najważniejsze informacje dotyczące mleka matki Mleko matki stanowi najlepszy pokarm dla dziecka. Jego skład nie jest do końca poznany i zmienia się w zależności od zdrowia matki i dziecka, wieku malucha, godziny karmienia, fazy laktacji itp. Wśród poznanych składników mleko zawiera: białka, tłuszcze, węglowodany, wodę, składniki mineralne, mikroelementy, witaminy, enzymy, elementy żywe. Mleko w zależności od fazy laktacji zmienia rodzaj. Na początku kobieta karmi noworodka siarą, czyli mlekiem, które zaspokaja pierwszy głód dziecka, chroni go przed chorobami, a także wspomaga proces oddania smółki. Następnie, w pierwszym tygodniu jest to mleko przejściowe, a później mleko dojrzałe, którym mama karmi malucha aż do zaprzestania karmienia piersią. Czy z wiekiem dziecka mleko traci cenne właściwości? Wiele mam zastanawia się, jak długo karmić piersią, gdyż obawiają się, że wraz z wiekiem dziecka mleko traci swoje właściwości. Należy pamiętać, że chociaż skład mleka nie jest jednorodny i różni się w zależności od wieku dziecka, zdrowia mamy i malucha, fazy karmienia oraz tego, czy karmione jest jedno dziecko, czy dwójka i od wielu innych kwestii, to zawsze jest ono wartościowe dla dziecka. Ponadto, oprócz składników odżywczych, zawiera liczne mikro-, makroelementy i witaminy. Badania wykazały także, że wartość energetyczna mleka wzrasta z czasem i już po pierwszym roku jest wyższa niż w pierwszych 12 miesiącach. Także w późniejszym okresie tj. 2-4 lata dziecka, mleko może stanowić dla niego istotną dawkę energii oraz ważny składnik diety. Czym różni się skład mleka matki od mleka modyfikowanego? Chociaż to, czy mama karmi swoim mlekiem, czy mlekiem modyfikowanym nierzadko od niej nie zależy, to należy podkreślić, że mieszanki nigdy nie dorównają składem naturalnemu mleku. Mleko sztuczne naśladuje pokarm mamy, gdyż zawiera wiele składników, które w nim występują. Należy jednak pamiętać, że wielu z nich tam nie ma – zalicza się nich np. żywe składniki mleka. Dodatkowo trzeba wiedzieć, że niektóre składniki (np. kwas DHA), nawet jeśli będą występowały zarówno w mleku mamy, jak i w mleku sztucznym, to mogą inaczej oddziaływać na dziecko. Dlatego też dzieci karmione mieszankami są częściej narażone na infekcje, alergie i różnego typu powikłania itp. Bank mleka. Kiedy i kto z niego korzysta? Banki mleka pozyskują mleko kobiece od dawczyń, a także przechowują je i dostarczają potrzebującym dzieciom. To właśnie one zapewniają dzieciom równe szanse w dostępie do naturalnego, najlepszego dla nich pokarmu. Realizuje to także zalecenia WHO, UNICEF i AAP, które zgodnie twierdzą, że „mleko kobiece pochodzące z profesjonalnego banku mleka jest drugim po mleku własnej matki pokarmem z wyboru do stosowania u noworodków i niemowląt” (WHO & UNICEF Join Statement, 1980). Dzięki dawczyniom mleko jest wykorzystywane najczęściej do karmienia wcześniaków i chorych noworodków, które wymagają długiego leczenia bądź także wtedy, gdy karmienie mamy biologicznej jest utrudnione. Karmienie piersią a rozszerzanie diety Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) po 6 miesiącu życia dziecka do jego diety należy wprowadzić pokarm stały w postaci zmielonej. Warto jednak podkreślić, aby rozszerzając dietę malucha nie zmniejszyć ilości podawanego piersią mleka, które należy kontynuować do 2 roku życia lub dłużej i podawać je na żądanie. Należy pamiętać, że na początku rozszerzania diety, produkty podawać w niewielkich ilościach i po wcześniejszym podaniu mleka. Zaleca się, aby rozpocząć od warzyw i podać maluchowi np. marchewkę lub dynię. Na tym etapie można serwować także owoce (jabłka, gruszki, banany) oraz zbożowe i ryżowe kaszki. I tak warto, co 3-4 dni wprowadzać do diety dziecka nowy produkt, który będzie stanowił uzupełnienie mleka. Trzeba zwrócić uwagę, aby serwowanych produktów nie przyprawiać, a także na to, by były wysokiej jakości. Gdy dziecko ma 6-8 miesięcy powinno już otrzymywać 2-3 posiłki uzupełniające karmienie piersią, a gdy ma 9-24 miesięcy to 3-4 posiłki uzupełniające i 1-2 przekąski. Co robić, gdy dziecko jest niejadkiem? Należy pamiętać, że rozszerzanie diety dziecka po 6 miesiącu życia to proces. Niektóre dzieci nie lubią testowania nowych produktów i wszelkie próby kończą się u nich fiaskiem. W takiej sytuacji rodzice muszą wykazać się cierpliwością i pamiętać, że takie zachowanie występuje często i jest normalne. Co podawać dziecku do jedzenia podczas choroby? Gdy dziecko jest chore, najczęściej ma mniejszy apetyt. W takiej sytuacji należy jednak zachęcać go do częstego zjadania mleka i jak najczęściej przystawiać je do piersi. Warto także pamiętać o podawaniu produktów stałych – nawet jeśli nie będzie ich zjadał, należy go do tego zachęcać. Jeśli według mamy dziecko podczas choroby zjada za mało mleka, sytuację należy skonsultować z lekarzem. Okres laktacji a płodność i ciąża Jeśli kobieta nie zdecyduje się na karmienie piersią, owulacja pojawi się ok. 6 tygodni po porodzie, a miesiączka ok. 8 tygodni po nim. Z kolei, jeśli kobieta karmi piersią, to bardzo często pierwsza miesiączka po porodzie pojawia się ok. 2 miesiące po odstawieniu dziecka od piersi. Warto podkreślić, że u kobiet, które karmiły piersią, miesiączka nie jest równoznaczna z płodnością. U niektórych z nich najpierw wraca płodność, później pojawia się miesiączka, u innych jest miesiączka, ale kilka, pierwszych cykli jest bezowulacyjnych, a w jeszcze u innych może występować zarówno miesiączka, jak i owulacja, ale faza lutealna będzie niewystarczająca na przyjęcie ciąży. Trzeba być świadomym, że jeśli w pierwszych 6 miesiącach życia dziecka kobieta karmi wyłącznie piersią, to szanse na ciążę wynoszą ok. 2%, w drugim półroczu zwiększają się do 15%. W kolejnym roku u kobiet karmiących piersią szanse wzrastają do 30-40%. Antykoncepcja w trakcie karmienia piersią Podczas karmienia piersią można stosować tabletki antykoncepcyjne. Aby je otrzymać, wystarczy w trakcie wizyty u ginekologa zaznaczyć, że jest się w trakcie laktacji, po czym lekarz dobierze tabletki, które będą w pełni bezpieczne dla dziecka, a także będą stanowiły dobre zabezpieczenie przed ciążą. Najczęściej stosowane tabletki antykoncepcyjne są jednoskładnikowe (do 6 miesiąca życia) oraz łączone, gdy dziecko ma więcej niż 6 miesięcy. Warto wiedzieć, że substancje zawarte w tabletkach nie przenikają w dużych ilościach do mleka, przez co nie mają wpływu na laktację, ani na dziecko. Ponadto, swobodnie można stosować także środki mechaniczne, chemiczne miejscowe, wkładki wewnątrzmaciczne itp. Karmienie piersią a ciąża Nie ma żadnych dowodów na to, że karmienie piersią w ciąży, może wiązać się z jakimiś zagrożeniami dla kobiety lub płodu. W większości przypadków jest to bezpieczne i jeśli kobieta karmiąca jest w zdrowej ciąży, to nie powinna przerywać laktacji. Istnieje jednak kilka sytuacji, które są przeciwwskazaniami do karmienia piersią w ciąży i zalicza się do nich: plamienie lub krwawienie w trakcie karmienia, skrócona szyjka macicy lub nieprawidłowe łożysko, silne, bolesne skurcze w trakcie karmienia, poronienia bez stwierdzonej przyczyny, bóle pleców w trakcie karmienia. Warto jednak wiedzieć, że występowanie powyższych przeciwwskazań nie musi oznaczać rezygnacji z karmienia piersią, gdyż każdy przypadek jest indywidualny i to lekarz decyduje o konkretnych działaniach. Dylematy matki karmiącej Na każdym etapie karmienia piersią, wraz ze wzrostem dziecka, mamy mają coraz więcej dylematów. Wśród tych, które dominują, z reguły pojawiają się te dotyczące pracy, pójścia dziecka do żłobka oraz odstawienia od piersi i przejścia na karmienie butelką. Oto co robić w poszczególnych sytuacjach. Karmiąca piersią mama wraca do pracy – co teraz? Mama karmiąca musi pamiętać, że wracając do pracy na etat, ma prawo do przerw na karmienie. Zgodnie z kodeksem pracy przysługują jej dwie przerwy po 30 minut, jeśli mama karmi jedno dziecko i w przypadku karmienia dwójki dzieci – 2 przerwy po 45 minut każda. Kobiety, które pracują krócej, czyli od 4 do 6 godzin, mają prawo do jednej przerwy na karmienie. Więcej informacji znajdziesz w artykule: Karmienie piersią po powrocie do pracy — jak pogodzić pracę z karmieniem dziecka? Gdy dziecko idzie do żłobka, a mama karmi piersią… Należy pamiętać, że dziecko, które jest karmione piersią i równocześnie uczęszczające do żłobka, może otrzymywać tam mleko mamy. Każda taka placówka, jeśli rodzice mają takie życzenie, jest zobowiązana podać wcześniej przygotowane przez mamę mleko. Ponadto, zgodnie z przepisami mleko musi być tam odpowiednio przechowywane. Odstawienie od piersi i przejście na karmienie butelką Jeśli mama podejmie decyzję o odstawieniu dziecka od piersi, musi przede wszystkim zaopatrzyć się w zamiennik mleka, czyli mieszankę modyfikowaną. Najlepiej zakupić kilka różnych – gdyż zależnie od składu i smaku mogą bardziej lub mniej przypaść do gustu dziecka. Trzeba wyposażyć się także w butelki ze smoczkami. Następnie warto pierwszy dzień odstawienia zaplanować na weekend, aby liczyć na wsparcie taty i pozostałych członków rodziny. Warto rozpocząć zastępowanie mleka mamy mieszanką od jednego posiłku, a na koniec tego procesu karmić piersią zaledwie 1-2 razy na dobę. Ponadto, mama, która chce odstawić dziecko od piersi, powinna pić napar z szałwii, który zmniejsza laktację i tym samym ryzyko zastoju. Jeśli piersi będą nabrzmiałe, ulgę przyniesie użycie laktatora i odessanie niewielkiej ilości mleka. W ostateczności ginekolog może przepisać leki hamujące laktację. Karmienie piersią a społeczeństwo Karmienie piersią ma wiele zalet nie tylko dla matki i dziecka. Jest to czynność korzystna także z punktu widzenia społecznego, gdyż wpływa pozytywnie na zdrowie karmiącej i jej pociechy, a tym samym zyskuje ekonomia państwa. Dlatego też matki karmiące piersią powinny mieć wsparcie nie tylko ze strony rodziny, ale także pracodawców, ustawodawców i rządu. Dlatego też, dla obopólnej korzyści całe społeczeństwo powinno być uświadamiane, że karmienie piersią ma ogromną wartość, a mamom należy się wsparcie. Karmienie w przestrzeni publicznej Mamy karmiące piersią nie powinny stresować się wykonywaniem tej czynności w miejscach publicznych. Maluch ma prawo do posiłku tak jak każdy inny człowiek. Mamy nie mogą sobie dać wmawiać, że idealne miejsce do karmienia to toaleta lub pokój do karmienia, które bardzo często nie są przyjemne. Warto przy tym także pamiętać, że dla osób postronnych w restauracji lub parku widok mamy karmiącej może być krępujący dlatego kobieta, mając to na względzie, powinna przygotować się do karmienia piersią w miejscach publicznych i np. posiadać dedykowane ubrania, które pozwolą na karmienie dyskretne i bez epatowania nagością. Dziennikarka, redaktorka, copywriter. Publikuje w czasopismach i na portalach o tematyce zdrowotnej i parentingowej. Należy do Stowarzyszenia Dziennikarze dla Zdrowia.

gorączka a karmienie piersią mamaginekolog